Chức năng nhận thức bao gồm các khả năng như ghi nhớ, tư duy, và ra quyết định. Tuy nhiên, một số thói quen trong cuộc sống hàng ngày có thể âm thầm làm suy giảm các khả năng này mà chúng ta không hề hay biết. Việc nhận ra và thay đổi những thói quen này sẽ giúp bảo vệ sức khỏe não bộ và duy trì khả năng nhận thức ở mức tốt nhất. Dưới đây là 5 thói quen thường gặp nhưng lại có thể gây hại cho chức năng nhận thức của bạn.
- Thiếu Ngủ hoặc Ngủ Không Đủ Giấc: Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi và tái tạo năng lượng cho não bộ. Khi bạn thiếu ngủ hoặc ngủ không đủ giấc, não bộ không có đủ thời gian để loại bỏ các chất độc hại và củng cố trí nhớ. Điều này có thể dẫn đến suy giảm trí nhớ, khó tập trung và làm giảm khả năng học hỏi. Ngủ không đủ giấc trong thời gian dài còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như Alzheimer và chứng mất trí nhớ. Vì vậy, hãy đảm bảo ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm để não bộ có cơ hội phục hồi và làm việc hiệu quả.
- Sử Dụng Thiết Bị Điện Tử Quá Nhiều: Việc sử dụng điện thoại, máy tính hoặc xem TV quá nhiều có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng nhận thức. Ánh sáng xanh từ các thiết bị điện tử không chỉ gây hại cho mắt mà còn làm gián đoạn nhịp sinh học tự nhiên của cơ thể, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Ngoài ra, việc liên tục tiêu thụ thông tin từ các thiết bị này còn khiến não bộ bị quá tải, dẫn đến khó tập trung và giảm khả năng xử lý thông tin. Để bảo vệ sức khỏe não bộ, bạn nên giới hạn thời gian sử dụng thiết bị điện tử, đặc biệt là trước khi đi ngủ.
- Chế Độ Ăn Uống Không Lành Mạnh: Một chế độ ăn uống thiếu khoa học, đặc biệt là chứa nhiều đường và chất béo xấu, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng nhận thức. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ quá nhiều đường có thể làm giảm khả năng học hỏi và ghi nhớ của não bộ. Để bảo vệ chức năng nhận thức, bạn nên bổ sung các thực phẩm giàu dưỡng chất như trái cây, rau xanh, cá và các loại hạt vào chế độ ăn hàng ngày. Đặc biệt, các loại thực phẩm chứa omega-3 như cá hồi và hạt chia rất tốt cho sức khỏe não bộ.
- Lối Sống Ít Vận Động: Vận động không chỉ tốt cho sức khỏe tim mạch mà còn có lợi cho não bộ. Khi bạn ít vận động, lưu thông máu tới não bị giảm, khiến não bộ không nhận đủ oxy và dưỡng chất cần thiết. Điều này có thể dẫn đến suy giảm chức năng nhận thức và tăng nguy cơ mắc các bệnh về não như trầm cảm, lo âu. Hãy cố gắng duy trì thói quen vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày, cho dù đó là đi bộ, chạy bộ hay tham gia các lớp tập thể dục.
- Thiếu Giao Tiếp Xã Hội: Giao tiếp xã hội không chỉ giúp duy trì các mối quan hệ mà còn kích thích não bộ hoạt động. Khi bạn ít tương tác với người khác, não bộ có xu hướng “lười” hoạt động, làm giảm khả năng ghi nhớ và xử lý thông tin. Nghiên cứu cho thấy, những người có đời sống xã hội tích cực có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer thấp hơn. Vì vậy, hãy cố gắng duy trì các mối quan hệ xã hội, tham gia các hoạt động cộng đồng hoặc đơn giản là dành thời gian trò chuyện với bạn bè và gia đình.
Những thói quen nhỏ nhặt trong cuộc sống hàng ngày có thể có tác động lớn đến chức năng nhận thức của bạn. Việc nhận thức và điều chỉnh những thói quen này sẽ giúp bảo vệ sức khỏe não bộ và duy trì khả năng nhận thức tốt nhất. Hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ như ngủ đủ giấc, ăn uống lành mạnh, và tăng cường giao tiếp xã hội để não bộ của bạn luôn khỏe mạnh và hoạt động hiệu quả.