ADHD (Rối loạn tăng động giảm chú ý) là một rối loạn phát triển thần kinh phổ biến, thường xuất hiện ở trẻ em nhưng có thể kéo dài đến khi trưởng thành. ADHD được đặc trưng bởi các triệu chứng chính như khó khăn trong việc tập trung, tăng động và bốc đồng. Dưới đây là thông tin chi tiết về ADHD:
1. Các triệu chứng chính của ADHD
- Giảm chú ý (Inattention): Người bị ADHD thường gặp khó khăn trong việc tập trung, không chú ý đến các chi tiết và dễ bị phân tâm. Họ có thể tỏ ra không lắng nghe khi được nói chuyện hoặc gặp khó khăn trong việc hoàn thành nhiệm vụ.
- Tăng động (Hyperactivity): Biểu hiện hoạt động quá mức, thường di chuyển liên tục hoặc nói chuyện không ngừng. Ở trẻ em, tăng động thường thấy rõ qua việc không thể ngồi yên, chạy nhảy hoặc leo trèo không đúng lúc.
- Bốc đồng (Impulsivity): Họ thường đưa ra quyết định một cách vội vàng mà không suy nghĩ đến hậu quả, gặp khó khăn khi phải chờ đợi đến lượt hoặc thường ngắt lời và can thiệp vào cuộc trò chuyện hoặc hoạt động của người khác.
2. Các loại ADHD
ADHD được chia thành ba loại dựa trên các triệu chứng chiếm ưu thế nhất:
- ADHD loại giảm chú ý: Triệu chứng chính là khó tập trung và chú ý. Những người thuộc loại này thường không có biểu hiện tăng động nhiều.
- ADHD loại tăng động-bốc đồng: Được đặc trưng bởi hành vi rất hiếu động và bốc đồng, nhưng không gặp nhiều vấn đề về tập trung.
- ADHD loại kết hợp: Đây là loại phổ biến nhất, trong đó cá nhân có các triệu chứng của cả hai loại, bao gồm cả giảm chú ý và tăng động-bốc đồng.
3. Nguyên nhân của ADHD
ADHD được cho là do sự kết hợp giữa yếu tố di truyền và môi trường. Có bằng chứng cho thấy ADHD có thể di truyền trong gia đình. Các yếu tố khác như tiếp xúc với các hóa chất trong khi mang thai, sinh non, hoặc chấn thương não cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
4. Chẩn đoán và điều trị
ADHD được chẩn đoán bởi các chuyên gia y tế thông qua việc quan sát các triệu chứng và lịch sử y tế. Thường cần phỏng vấn cha mẹ, giáo viên, hoặc những người có tiếp xúc trực tiếp với người bệnh, đặc biệt là ở trẻ em.
Điều trị ADHD thường bao gồm kết hợp:
- Liệu pháp hành vi: Giúp người bệnh phát triển kỹ năng quản lý hành vi và kỹ năng xã hội.
- Thuốc: Các chất kích thích như methylphenidate (Ritalin) và amphetamine (Adderall) thường được sử dụng để giúp cải thiện sự chú ý và giảm tăng động.
- Hỗ trợ giáo dục và chiến lược quản lý: Trẻ em mắc ADHD có thể cần các điều chỉnh trong môi trường học tập để giúp họ học tốt hơn.
5. Tác động của ADHD
Nếu không được xử lý, ADHD có thể ảnh hưởng đến khả năng của người bệnh trong học tập, công việc và các mối quan hệ xã hội. Tuy nhiên, với quản lý thích hợp, nhiều người mắc ADHD có thể sống một cuộc sống thành công và hiệu quả.
ADHD không phải là một tình trạng có thể chữa khỏi, nhưng với việc quản lý đúng cách, các triệu chứng có thể được kiểm soát, giúp người mắc ADHD sống một cuộc sống tốt hơn.