Rối loạn cảm xúc theo mùa (SAD – Seasonal Affective Disorder) là một loại rối loạn trầm cảm xảy ra theo chu kỳ, thường xuất hiện vào mùa thu và mùa đông khi thời gian ban ngày ngắn lại và ánh sáng tự nhiên giảm đi. Điều này khiến nhiều người cảm thấy buồn bã, mệt mỏi, khó tập trung, và có thể dẫn đến trầm cảm. Nguyên nhân chính của SAD được cho là do thiếu ánh sáng mặt trời, làm giảm lượng serotonin (hormone ảnh hưởng đến tâm trạng) và melatonin (hormone điều chỉnh giấc ngủ) trong cơ thể.
Lời khuyên để khắc phục SAD
- Sử dụng liệu pháp ánh sáng: Liệu pháp ánh sáng là phương pháp phổ biến để điều trị SAD. Sử dụng đèn chiếu sáng đặc biệt mô phỏng ánh sáng mặt trời có thể giúp cải thiện tâm trạng. Mỗi ngày, dành khoảng 20-30 phút ngồi trước đèn sáng vào buổi sáng có thể làm giảm các triệu chứng.
- Dành thời gian ngoài trời: Cố gắng dành nhiều thời gian ngoài trời, ngay cả trong những ngày u ám. Ánh sáng tự nhiên, dù ít, vẫn tốt hơn ánh sáng nhân tạo và giúp tăng cường serotonin.
- Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục giúp cơ thể sản sinh endorphin, hormone tạo cảm giác thoải mái và giảm căng thẳng. Thậm chí chỉ cần đi bộ nhẹ nhàng cũng có thể giúp cải thiện tâm trạng và tăng cường năng lượng.
- Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Cung cấp cho cơ thể đủ dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin D, có thể giúp giảm các triệu chứng của SAD. Các loại thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, hạt chia, và hạt óc chó cũng có lợi cho sức khỏe tâm trạng.
- Lên kế hoạch hoạt động thú vị: Lập kế hoạch cho các hoạt động vui vẻ hoặc các sở thích cá nhân có thể giúp tâm trạng trở nên tích cực hơn. Tham gia các hoạt động nghệ thuật, học một kỹ năng mới, hoặc đơn giản là dành thời gian với bạn bè, gia đình sẽ giúp bạn không bị rơi vào cảm giác buồn chán.
- Giữ thói quen ngủ lành mạnh: Cố gắng duy trì lịch trình ngủ đều đặn giúp cân bằng nhịp sinh học, giúp giảm cảm giác mệt mỏi. Tránh ngủ quá nhiều và cố gắng ngủ đủ giấc để cơ thể được phục hồi tốt nhất.
- Tham khảo ý kiến chuyên gia: Nếu các triệu chứng của SAD gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày, hãy tìm đến chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ để được tư vấn. Liệu pháp tâm lý, như liệu pháp hành vi nhận thức (CBT), cũng là một lựa chọn hữu ích để điều trị SAD.
Với những cách trên, bạn có thể kiểm soát và giảm bớt các triệu chứng của rối loạn cảm xúc theo mùa, giúp duy trì sức khỏe tinh thần ổn định hơn trong suốt cả năm.