Tết Nguyên Đán là một trong những dịp lễ quan trọng nhất trong văn hóa của người châu Á, đặc biệt là tại Trung Quốc, Việt Nam, Singapore và các quốc gia có cộng đồng người Hoa lớn. Một điều thú vị mà nhiều người nhận thấy là trong những ngày Tết, trời thường có mưa. Tại sao hiện tượng này lại xảy ra? Hãy cùng tìm hiểu một số lý do giải thích tại sao Tết Nguyên Đán thường gắn liền với những cơn mưa.
1. Tết Nguyên Đán rơi vào thời điểm giao mùa
Tết Nguyên Đán dựa trên lịch âm, thường diễn ra vào khoảng tháng 1 hoặc tháng 2 dương lịch. Đây là thời điểm chuyển giao giữa mùa đông và mùa xuân ở nhiều quốc gia châu Á, điển hình là Trung Quốc và Việt Nam.
- Ở miền Bắc Việt Nam, thời điểm này đánh dấu sự kết thúc của mùa đông lạnh giá và sự khởi đầu của mùa xuân ẩm ướt. Sự thay đổi nhiệt độ và độ ẩm đột ngột là nguyên nhân chính gây ra mưa phùn kéo dài.
- Ở miền Nam, Tết thường trùng với giai đoạn chuyển mùa từ khô sang ẩm, và đôi khi có những cơn mưa rào bất chợt.
2. Ảnh hưởng của gió mùa
Gió mùa đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành thời tiết vào dịp Tết.
- Gió mùa đông bắc: Ở các quốc gia Đông Á như Trung Quốc và miền Bắc Việt Nam, gió mùa đông bắc mang theo không khí lạnh từ lục địa châu Á tràn xuống. Khi gặp khối khí ấm và ẩm từ vùng nhiệt đới, nó tạo ra hiện tượng mưa phùn hoặc mưa nhẹ.
- Gió mùa đông nam: Ở miền Nam Việt Nam và một số khu vực Đông Nam Á, gió mùa đông nam có thể gây ra những cơn mưa rào ngắn ngày.
3. Quan niệm dân gian về “mưa xuân”
Trong văn hóa phương Đông, mưa vào dịp Tết thường được xem là điềm lành, tượng trưng cho sự sinh sôi, phát triển và một năm mới thịnh vượng.
- Ở Trung Quốc, có câu “春雨贵如油” (Mưa xuân quý như dầu), ngụ ý rằng những cơn mưa đầu năm giúp cây cối đâm chồi nảy lộc, mang lại mùa màng bội thu.
- Ở Việt Nam, nhiều người tin rằng mưa vào ngày mùng 1 Tết là dấu hiệu của một năm thuận lợi, mùa màng tốt tươi và tài lộc dồi dào.
4. Hiện tượng El Niño và La Niña
Những năm có El Niño hoặc La Niña cũng có thể ảnh hưởng đến thời tiết trong dịp Tết Nguyên Đán.
- El Niño thường khiến thời tiết nóng hơn và ít mưa hơn.
- La Niña lại làm tăng lượng mưa, đặc biệt là trong các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới như Việt Nam.
Do đó, vào những năm có La Niña, lượng mưa trong dịp Tết có thể nhiều hơn bình thường.
Kết luận
Tết Nguyên Đán thường đi kèm với mưa vì nhiều lý do, bao gồm thời điểm giao mùa, ảnh hưởng của gió mùa, quan niệm dân gian và các hiện tượng khí hậu toàn cầu. Dù mưa có thể gây bất tiện cho việc du xuân, nhưng trong quan niệm truyền thống, đó lại là dấu hiệu của may mắn và sự khởi đầu tốt đẹp cho năm mới. Vì vậy, nếu Tết này trời có mưa, hãy xem đó là một điều tốt lành nhé! 🌧️🎊