Ẩm thực Việt Nam nổi tiếng với sự đa dạng, hài hòa về hương vị và giàu bản sắc văn hóa. Bên cạnh những món ăn quen thuộc như phở, bún chả, bánh mì hay cơm tấm, vẫn còn rất nhiều món truyền thống mang đậm dấu ấn vùng miền nhưng ít được biết đến rộng rãi hoặc khó tìm thấy tại các nhà hàng thông thường.
Những món ăn này không chỉ mang giá trị ẩm thực mà còn là biểu tượng của sự sáng tạo, khéo léo và truyền thống trong đời sống người Việt. Dưới đây là một số món ăn đặc sắc mà bạn nên thử khi có dịp khám phá các vùng miền Việt Nam.
1. Bò mắm Chơ Trâu (Hà Nam)
Đây là món ăn độc đáo của người dân Hà Nam, được làm từ thịt trâu tươi ngâm muối và lên men theo phương pháp thủ công. Thịt sau khi lên men có màu nâu sẫm, vị đậm đà, chua nhẹ và mùi thơm đặc trưng. Khi ăn kèm với các loại rau sống như lá đinh lăng, chuối xanh, tỏi sống và chấm cùng tương bần, hương vị càng trở nên hấp dẫn và đặc biệt hơn.
2. Bún đậu mắm tôm chả (Thanh Hóa)
Khác với phiên bản bún đậu Hà Nội, món bún đậu ở Thanh Hóa được chế biến cầu kỳ và đa dạng hơn. Ngoài đậu rán và bún lá, món ăn còn có thêm chả cá, dồi chiên, thịt luộc, rau sống và mắm tôm được pha chế kỹ lưỡng với tỏi, ớt, chanh và đường. Sự hòa quyện của các thành phần tạo nên một hương vị đặc biệt, đậm đà nhưng vẫn rất dễ ăn.
3. Bánh dò (Nam Bộ)
Bánh dò là món bánh dân dã có phần vỏ làm từ bột nếp dẻo, phần nhân là đậu xanh xay nhuyễn trộn cùng thịt mỡ rim hoặc làm chay. Bánh được gói bằng lá chuối theo hình tam giác nhỏ, hấp chín và thường ăn kèm với nước mắm pha chua ngọt. Vị ngọt nhẹ, bùi và béo của bánh kết hợp với nước mắm chấm tạo nên món ăn nhẹ nhàng nhưng đầy lôi cuốn.
4. Canh đọt bí nấu tôm (Tây Nguyên)
Đây là món ăn mang đậm chất núi rừng Tây Nguyên, sử dụng đọt non của dây bí ngô để nấu canh. Đọt bí được rửa sạch, xào sơ với hành tím rồi nấu cùng tôm tươi. Canh có vị thanh mát, chua dịu, rất thích hợp cho bữa cơm mùa hè. Món ăn đơn giản nhưng thể hiện rõ sự mộc mạc và tinh tế trong ẩm thực dân tộc.
5. Chè lam (Miền Bắc)
Là món ăn truyền thống thường xuất hiện trong các dịp Tết cổ truyền hoặc lễ hội, chè lam được làm từ bột nếp, đường mía, gừng tươi và lạc rang. Hỗn hợp được nấu chín, cán mỏng, cắt miếng nhỏ và bọc bằng lớp bột áo. Vị ngọt bùi, cay nhẹ của gừng kết hợp với hương thơm của nếp và lạc tạo nên món ăn vừa dân dã vừa đậm đà bản sắc.
6. Bánh ít lá gai (Miền Trung)
Một món bánh nổi bật khác đến từ miền Trung, bánh ít lá gai được làm từ bột nếp trộn với lá gai xay nhuyễn, nhân bên trong là đậu xanh hoặc dừa ngào đường. Bánh có màu đen bóng, mùi thơm lừng và vị ngọt dịu. Đây là món quà quê dân dã thường được dùng để biếu tặng hoặc thắp hương trong các dịp lễ.
Khám phá và thưởng thức những món ăn truyền thống ít gặp này là cơ hội tuyệt vời để hiểu thêm về văn hóa, phong tục và đời sống của người dân Việt Nam qua từng vùng miền. Mỗi món ăn là một câu chuyện, một nét văn hóa đáng tự hào mà chúng ta nên gìn giữ và lan tỏa.