Trong thời đại số hóa, mỗi người dùng internet sở hữu hàng chục đến hàng trăm tài khoản khác nhau, từ mạng xã hội, email, ngân hàng trực tuyến cho đến các dịch vụ học tập và làm việc.
Việc sử dụng mật khẩu an toàn và quản lý hiệu quả không chỉ giúp bạn bảo vệ thông tin cá nhân mà còn giảm nguy cơ bị đánh cắp tài khoản. Dưới đây là những cách đơn giản và thực tế giúp bạn quản lý mật khẩu một cách an toàn và hiệu quả.
- Tạo Mật Khẩu Mạnh Và Khó Đoán
Một mật khẩu mạnh nên dài ít nhất 12 ký tự, bao gồm chữ hoa, chữ thường, số và ký tự đặc biệt. Tránh sử dụng thông tin cá nhân như tên, ngày sinh hoặc dãy số đơn giản (123456).
Bạn có thể tạo mật khẩu bằng cách kết hợp các từ ngẫu nhiên hoặc sử dụng cụm từ dễ nhớ nhưng khó đoán.
- Không Sử Dụng Cùng Một Mật Khẩu Cho Nhiều Tài Khoản
Việc dùng chung mật khẩu cho nhiều tài khoản là một rủi ro lớn. Nếu một trong số đó bị lộ, hacker có thể truy cập vào tất cả các tài khoản còn lại.
Hãy tạo mật khẩu riêng biệt cho từng tài khoản để tăng mức độ an toàn.
- Sử Dụng Trình Quản Lý Mật Khẩu (Password Manager)
Trình quản lý mật khẩu giúp bạn lưu trữ, tạo và tự động điền mật khẩu an toàn cho từng tài khoản. Một số công cụ phổ biến như LastPass, Bitwarden, 1Password hoặc trình quản lý mật khẩu tích hợp trong trình duyệt như Google Chrome.
Bạn chỉ cần nhớ một mật khẩu chính để truy cập vào toàn bộ hệ thống.
- Kích Hoạt Xác Thực Hai Yếu Tố (2FA)
Xác thực hai yếu tố là lớp bảo mật bổ sung bên cạnh mật khẩu. Sau khi nhập mật khẩu, bạn cần nhập mã xác minh gửi về điện thoại hoặc qua ứng dụng xác thực.
Điều này giúp bảo vệ tài khoản ngay cả khi mật khẩu bị rò rỉ.
- Cập Nhật Mật Khẩu Định Kỳ
Thói quen thay đổi mật khẩu mỗi 3–6 tháng sẽ giảm nguy cơ bị lộ mật khẩu cũ. Ưu tiên cập nhật mật khẩu cho những tài khoản quan trọng như email, ngân hàng, và tài khoản làm việc.
Hãy đảm bảo mật khẩu mới không liên quan đến mật khẩu cũ để tránh bị đoán ra.
- Không Lưu Mật Khẩu Trên Trình Duyệt Nếu Không Cần Thiết
Dù tiện lợi, nhưng lưu mật khẩu trên trình duyệt có thể khiến bạn dễ bị mất thông tin nếu máy tính bị nhiễm mã độc hoặc bị người khác sử dụng.
Nếu buộc phải lưu, hãy đặt mật khẩu máy tính và kích hoạt mã hóa ổ đĩa.
- Cẩn Trọng Khi Nhập Mật Khẩu Trên Thiết Bị Công Cộng
Tránh nhập mật khẩu trên máy tính công cộng, máy lạ hoặc mạng Wi-Fi không bảo mật vì nguy cơ bị keylogger hoặc đánh cắp thông tin rất cao.
Sử dụng chế độ duyệt web riêng tư và thoát hoàn toàn khỏi tài khoản sau khi sử dụng.
- Không Chia Sẻ Mật Khẩu Với Người Khác
Việc chia sẻ mật khẩu dù với người thân cũng tiềm ẩn rủi ro. Bạn không thể kiểm soát họ sẽ sử dụng thông tin thế nào hoặc có bị lộ ra ngoài không.
Trong trường hợp bắt buộc phải chia sẻ, hãy thay đổi mật khẩu sau khi hoàn tất việc sử dụng chung.
Quản lý mật khẩu hiệu quả là một phần quan trọng trong việc bảo vệ an toàn cá nhân trên môi trường số.
Bằng cách tạo mật khẩu mạnh, không dùng chung cho nhiều tài khoản, sử dụng trình quản lý mật khẩu và kích hoạt xác thực hai yếu tố, bạn sẽ giảm đáng kể nguy cơ bị tấn công mạng.
Hãy bắt đầu xây dựng thói quen bảo mật ngay từ hôm nay để bảo vệ bản thân một cách chủ động và thông minh.