Món ăn cay được yêu thích trên khắp thế giới, từ ẩm thực Thái, Hàn Quốc, Mẽ Đông cho đến Việt Nam. Nhiều người thể không chịu được cảm giác cay xé lưỡi, nhưng cũng có người càng ăn cay lại càng nghiện. Vậy điều gì đứng sau “hiện tượng” ghiền đồ cay? Cùng tìm hiểu một cách khoa học trong bài viết dưới đây.
1. Cái Gì Khiến Chúng Ta Cảm Nhận Được Vị Cay?
Chất khiến món ăn trở nên cay là capsaicin, có trong ớt và nhiều loại gia vị cay khác.
Capsaicin không phải là một hợp chất tạo vị, mà kích thích thụ thể đau trong lưỡi và khoang miệng.
Khi tiếp xúc, nó gửi tín hiệu lên não báo rằng đang có “nguy hiểm”, tạo ra cảm giác nóng bỏng.
2. Não Bộ Chạy Endorphin Để Đáp Ứng
\U0001f9e0 Cái hay ở đây là khi não nhận thấy đau (từ capsaicin), nó sẽ tiết ra endorphin – một loại học chất giống morphin tự nhiên.
Endorphin giúc giảm cảm giác đau, mang đến sự sảng khoái, thư giãn.
Chính phản ứng này khiến nhiều người càng ăn cay lại càng thích, vì não ghi nhận sự “thư giãn sau cay”.
3. Càng Ăn Nhiều, Càng “Nghiện”?
Sau nhiều lần tiếp xúc với capsaicin, các thụ thể đau bỏng dần đi, khiến ta có thể chịu cay tốt hơn.
Khi đã quen với vị cay, nhiều người cần mức độ cay cao hơn mới có cảm giác thú vị và hứng phấn.
Từ đó sinh ra cảm giác nghiện món cay – giống như “cần liều cao hơn” để đạt cảm giác như ban đầu.
4. Món Cay Có Thực Sự Tốt Cho Sức Khỏe?
Trong mức độ hợp lý, món cay (capsaicin) có nhiều lợi ích:
Giúc tăng trao đổi chất, hỗ trợ giảm cân.
Kháng viêm, kháng oxy hóa, tốt cho tim mạch và huyết áp.
Giúc tăng cảm giác ngon miệng và kích thích tiêu hóa.
5. Khi Nào Món Cay Trở Nên “Nguy Hiểm”?
\U0001f6ac Ăn quá cay có thể dẫn đến đau dạ dày, trào ngược axit hoặc táo bón.
Người có bệnh về tiêu hóa hoặc dạ dày cần hạn chế ăn cay.
Việc nghiện món cay đến mức phụ thuộc cũng có thể gây ảnh hưởng xấu đến khả năng nhận biết vị của lưỡi.
Kết Luận
Cảm giác cay là một trải nghiệm đặc biệt và phức tạp, vượt qua ranh giới của vị giác đơn thuần. Nó không chỉ kích thích vị giác mà còn gọi cảm xúc, ký ức và hoá chất trong não. Khi được sử dụng đúng cách, đồ cay không những mang lại niềm vui mà còn có thể cải thiện sức khỏe. Hãy biết cách cân bằng và thưởng thức vị cay một cách thông minh!