Hệ Mặt Trời là một không gian kỳ diệu với những quy luật vận hành đầy bí ẩn. Trong số tám hành tinh quay quanh Mặt Trời, hầu hết đều quay theo cùng một hướng – ngược chiều kim đồng hồ nếu nhìn từ cực Bắc của Mặt Trời. Tuy nhiên, có một ngoại lệ đặc biệt: sao Kim (Venus) quay theo chiều kim đồng hồ, tức là ngược với đa số các hành tinh khác. Tại sao điều này lại xảy ra? Đây là câu hỏi đã làm đau đầu các nhà thiên văn học trong nhiều thập kỷ.
1. Hướng quay khác thường của sao Kim
Nếu nhìn từ phía cực Bắc của Mặt Trời, Trái Đất và các hành tinh như Sao Hỏa, Sao Mộc, hay Sao Thổ đều quay theo hướng ngược chiều kim đồng hồ. Trong khi đó, sao Kim lại quay theo chiều kim đồng hồ – hiện tượng này được gọi là “quay nghịch hành” (retrograde rotation). Điều này có nghĩa là trên sao Kim, nếu bạn có thể đứng trên bề mặt của nó, Mặt Trời sẽ mọc ở hướng tây và lặn ở hướng đông – hoàn toàn ngược lại với Trái Đất.
2. Thời gian tự quay rất chậm
Không chỉ quay ngược chiều, sao Kim còn quay cực kỳ chậm. Một vòng tự quay của nó mất khoảng 243 ngày Trái Đất, tức là lâu hơn cả thời gian nó hoàn thành một vòng quanh Mặt Trời (khoảng 225 ngày). Điều này khiến sao Kim có ngày dài hơn năm của chính nó – một đặc điểm hiếm gặp trong vũ trụ.
3. Giả thuyết về va chạm cổ đại
Một trong những giả thuyết được các nhà khoa học ủng hộ là sao Kim đã từng có hướng quay giống các hành tinh khác, nhưng bị thay đổi do một vụ va chạm cực mạnh trong quá khứ. Một thiên thể lớn có thể đã đâm vào sao Kim theo hướng ngược lại, làm đảo ngược hướng quay ban đầu. Sự kiện này tương tự như giả thuyết giải thích sự hình thành Mặt Trăng từ một vụ va chạm với Trái Đất thời kỳ đầu.
4. Tác động của khí quyển dày đặc
Một yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến chuyển động quay của sao Kim là khí quyển dày và nặng nề của nó. Sao Kim có lớp khí quyển dày gấp 90 lần so với Trái Đất và chứa chủ yếu là khí carbon dioxide. Các lực tương tác giữa khí quyển và bề mặt hành tinh có thể gây ra sự “phanh lại” theo thời gian và thậm chí làm thay đổi hướng quay nếu kết hợp với các yếu tố khác như lực thủy triều và tác động từ Mặt Trời.
5. Vẫn còn nhiều điều chưa được giải đáp
Dù đã có nhiều nghiên cứu và mô hình giả thuyết, sự quay ngược chiều của sao Kim vẫn là một trong những bí ẩn lớn nhất trong ngành thiên văn học. Các sứ mệnh tương lai đến sao Kim như DAVINCI hoặc VERITAS từ NASA hy vọng sẽ cung cấp thêm dữ liệu để giải mã hiện tượng kỳ lạ này.
Kết luận
Sao Kim với chuyển động quay ngược chiều và tốc độ quay cực kỳ chậm đã trở thành một hành tinh đặc biệt trong Hệ Mặt Trời. Dù còn nhiều điều chưa rõ, hiện tượng này nhấn mạnh rằng vũ trụ không chỉ tuân theo quy luật chung mà còn có những ngoại lệ đầy bất ngờ, khiến hành trình khám phá không gian luôn thú vị và đầy thách thức.