Dứa là một loại trái cây nhiệt đới giàu vitamin, khoáng chất và có hương vị chua ngọt hấp dẫn. Tuy nhiên, không ít người khi ăn dứa lại cảm thấy lưỡi bị ngứa, rát hoặc khó chịu sau vài miếng đầu tiên. Hiện tượng này không phải do dị ứng mà xuất phát từ các phản ứng sinh học tự nhiên có trong trái cây. Bài viết dưới đây sẽ giải thích lý do vì sao dứa gây ngứa lưỡi và cách hạn chế cảm giác khó chịu này.
1. Bromelain – enzyme gây kích ứng
Thủ phạm chính khiến dứa gây ngứa lưỡi là một loại enzyme tên bromelain. Bromelain là hỗn hợp các enzyme phân giải protein, có khả năng phá vỡ liên kết trong các phân tử protein. Khi ăn dứa tươi, bromelain tiếp xúc với bề mặt lưỡi và khoang miệng, nơi chứa nhiều tế bào protein sống. Enzyme này bắt đầu “phân hủy” lớp tế bào bề mặt, gây cảm giác kích thích và ngứa ngáy. Tuy nhiên, phản ứng này chỉ là tạm thời vì nước bọt sẽ nhanh chóng làm loãng và trung hòa enzyme.
2. Tính axit trong dứa
Dứa có độ pH khá thấp, thường dao động từ 3 đến 4, tức là khá chua. Độ axit cao có thể gây tổn thương nhẹ cho niêm mạc miệng nếu ăn quá nhiều. Khi kết hợp với bromelain, tính axit này càng làm tăng cảm giác châm chích và khó chịu ở lưỡi. Những người có khoang miệng nhạy cảm hoặc đang bị nhiệt miệng sẽ cảm nhận rõ rệt hơn hiện tượng ngứa rát này.
3. Mức độ ngứa tùy thuộc vào loại dứa và cách ăn
Không phải quả dứa nào cũng gây cảm giác ngứa lưỡi như nhau. Một số giống dứa ít axit hoặc có hàm lượng bromelain thấp sẽ ít gây kích ứng hơn. Ngoài ra, phần lõi dứa (gần cuống) thường chứa nhiều bromelain nhất, vì vậy nếu ăn phần này, bạn sẽ cảm thấy ngứa mạnh hơn. Ăn dứa khi bụng đói hoặc nhai kỹ cũng khiến enzyme hoạt động nhiều hơn, dẫn đến ngứa rát nhiều hơn.
4. Cách giảm cảm giác ngứa khi ăn dứa
Để giảm ngứa khi ăn dứa, bạn có thể áp dụng một số mẹo đơn giản như ngâm dứa đã gọt vỏ trong nước muối loãng khoảng 10 đến 15 phút trước khi ăn. Muối có khả năng trung hòa một phần enzyme và giảm độ axit. Ngoài ra, có thể luộc sơ dứa hoặc làm lạnh trước khi ăn để bromelain bị phân hủy một phần. Việc tránh ăn phần lõi cũng giúp giảm cảm giác khó chịu rõ rệt.
5. Có nên lo lắng khi bị ngứa lưỡi vì dứa?
Trong phần lớn trường hợp, cảm giác ngứa lưỡi khi ăn dứa là phản ứng tự nhiên và không nguy hiểm. Sau vài phút, triệu chứng sẽ tự biến mất. Tuy nhiên, nếu bạn xuất hiện các biểu hiện như sưng môi, khó thở, nổi mẩn đỏ hoặc đau bụng dữ dội thì có thể là dấu hiệu dị ứng và cần được kiểm tra y tế ngay lập tức.
Kết luận
Cảm giác ngứa lưỡi khi ăn dứa là hiện tượng phổ biến và có thể giải thích bằng khoa học. Nguyên nhân chính là enzyme bromelain và tính axit tự nhiên trong quả dứa. Hiểu rõ cơ chế này sẽ giúp bạn yên tâm hơn khi thưởng thức loại trái cây giàu dinh dưỡng này và biết cách giảm thiểu khó chịu nếu cần thiết.