Trong thế giới làm bánh, baking powder và baking soda là hai nguyên liệu quen thuộc đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định độ nở, kết cấu và hương vị của thành phẩm. Mặc dù có vẻ tương tự nhau nhưng mỗi loại lại có đặc điểm và cách sử dụng khác biệt. Hiểu rõ công dụng của chúng sẽ giúp bạn dễ dàng chinh phục những món bánh thơm ngon và đạt chuẩn.
1. Baking Soda Là Gì?
Baking soda, còn gọi là natri bicarbonat, là một chất kiềm mạnh. Khi baking soda kết hợp với các thành phần có tính axit như sữa chua, nước cốt chanh, giấm hoặc mật ong, sẽ tạo ra phản ứng hóa học giải phóng khí carbon dioxide. Các bọt khí này giúp bột nở phồng, tạo kết cấu nhẹ và mềm cho bánh. Vì baking soda chỉ phản ứng khi gặp axit, nên trong công thức sử dụng baking soda, luôn phải có nguyên liệu chua đi kèm để đảm bảo bánh nở đúng cách.
2. Công Dụng Của Baking Soda Trong Làm Bánh
- Giúp bánh nở cao và nhẹ: Baking soda giúp tạo ra bong bóng khí ngay khi tiếp xúc với nguyên liệu axit, làm bánh mềm và tơi xốp.
- Trung hòa axit: Baking soda giúp cân bằng độ chua trong các công thức bánh có nhiều nguyên liệu axit, tạo hương vị hài hòa hơn.
- Tăng màu sắc và mùi thơm: Quá trình phản ứng giữa baking soda và đường trong nhiệt độ cao thúc đẩy hiện tượng caramel hóa, làm bánh có màu vàng nâu đẹp mắt và mùi thơm hấp dẫn.
3. Baking Powder Là Gì?
Baking powder là hỗn hợp gồm baking soda, một loại axit khô (thường là cream of tartar) và một thành phần hút ẩm như tinh bột bắp. Khác với baking soda, baking powder có thể hoạt động mà không cần thêm nguyên liệu axit từ bên ngoài. Hiện nay phổ biến nhất là loại baking powder tác động kép, tức là phản ứng tạo khí sẽ xảy ra hai lần: một lần khi tiếp xúc với chất lỏng và một lần nữa khi gặp nhiệt độ nóng trong lò nướng.
4. Công Dụng Của Baking Powder Trong Làm Bánh
- Tạo độ nở ổn định: Baking powder giúp bánh nở đều từ khi trộn bột đến khi nướng, mang lại kết cấu nhẹ nhàng và mịn màng.
- Thích hợp cho công thức không có axit: Những công thức bánh như sponge cake, cupcake hoặc muffin ngọt ngào thường sử dụng baking powder vì không yêu cầu thêm nguyên liệu chua.
- Tiện lợi và dễ kiểm soát: Baking powder giúp người làm bánh dễ dàng hơn trong việc kiểm soát độ nở mà không cần cân nhắc kỹ tỷ lệ axit trong công thức.
5. Khi Nào Sử Dụng Baking Soda Hoặc Baking Powder?
Nếu công thức có thành phần axit rõ ràng như sữa chua, buttermilk hoặc nước cốt chanh, baking soda sẽ được ưu tiên sử dụng. Ngược lại, nếu công thức không chứa axit, baking powder sẽ là lựa chọn phù hợp để đảm bảo bánh nở đẹp. Đôi khi, cả hai loại cũng được dùng chung trong một công thức để đạt được kết quả tối ưu về độ nở và hương vị.
Kết luận
Dù baking powder hay baking soda đều có cùng mục đích giúp bánh nở xốp nhưng cách hoạt động và ứng dụng của chúng lại khác nhau. Việc hiểu và sử dụng đúng loại nguyên liệu sẽ giúp bạn tạo ra những chiếc bánh hoàn hảo, mềm mịn và thơm ngon như mong đợi. Vì vậy, đừng quên cân nhắc kỹ công thức trước khi quyết định sử dụng baking soda hay baking powder trong mỗi lần vào bếp.