Khỉ là loài động vật thông minh, nhanh nhẹn và thường xuất hiện ở nhiều khu du lịch sinh thái, đặc biệt tại các khu rừng nhiệt đới. Tuy nhiên, trong một số tình huống, khỉ có thể trở nên hung hăng và có hành vi cắn người. Vậy phải làm gì khi bị khỉ cắn? Hãy cùng tìm hiểu các bước xử lý và phòng ngừa.
1. Nguy Hiểm Tiềm Ẩn Khi Bị Khỉ Cắn
Khỉ có thể mang theo nhiều mầm bệnh nguy hiểm như virus dại, virus herpes B, vi khuẩn Staphylococcus, Streptococcus và một số loại nấm gây nhiễm trùng nghiêm trọng. Vết cắn từ khỉ có thể đưa mầm bệnh trực tiếp vào cơ thể thông qua nước bọt và máu, dẫn đến nhiễm trùng huyết hoặc thậm chí tử vong nếu không được xử lý kịp thời. Ngoài ra, hành vi cắn còn có thể gây tổn thương mô mềm sâu, để lại sẹo và làm ảnh hưởng lâu dài đến chức năng vận động nếu vùng bị cắn nằm ở tay, chân hoặc mặt.
2. Các Triệu Chứng Cần Lưu Ý
Sau khi bị khỉ cắn, cần theo dõi cẩn thận các dấu hiệu bất thường để kịp thời xử lý:
- Đau nhức và sưng tấy: Vùng bị cắn sẽ nhanh chóng sưng đỏ, cảm giác đau nhói và khó chịu.
- Tiết dịch bất thường: Vết thương có thể rỉ dịch màu vàng, mủ hoặc máu, dấu hiệu cho thấy vết thương đã nhiễm trùng.
- Sốt và ớn lạnh: Cơ thể phản ứng với nhiễm trùng hoặc nhiễm virus thông qua việc tăng nhiệt độ, kèm theo ớn lạnh và vã mồ hôi.
- Khó thở, đau đầu và đau cơ: Đây có thể là dấu hiệu cho thấy vi khuẩn hoặc virus đã xâm nhập sâu vào cơ thể, cần được can thiệp y tế ngay lập tức.
3. Cách Xử Lý Ngay Khi Bị Khỉ Cắn
Xử lý kịp thời và đúng cách ngay sau khi bị khỉ cắn là cực kỳ quan trọng:
- Giữ bình tĩnh: Ngay lập tức di chuyển ra khỏi khu vực có khỉ để tránh bị tấn công thêm.
- Rửa vết cắn: Dùng xà phòng diệt khuẩn và nước sạch rửa vết thương dưới vòi nước chảy liên tục ít nhất 10–15 phút. Rửa kỹ nhằm loại bỏ càng nhiều virus, vi khuẩn càng tốt.
- Sát trùng vết thương: Sau khi rửa sạch, sát khuẩn vùng bị cắn bằng dung dịch iốt, cồn y tế hoặc dung dịch sát trùng có chứa chlorhexidine.
- Cầm máu nếu cần: Nếu vết cắn chảy máu nhiều, hãy dùng băng vô trùng hoặc khăn sạch để băng ép nhẹ nhàng.
- Đến bệnh viện: Dù vết cắn có vẻ nhỏ, vẫn cần đến cơ sở y tế để được đánh giá, điều trị dự phòng nhiễm trùng và tiêm phòng dại kịp thời.
4. Tiêm Phòng Dại Và Kháng Sinh
Để giảm thiểu tối đa nguy cơ biến chứng nguy hiểm:
- Tiêm phòng dại: Bất kỳ trường hợp nào bị khỉ cắn cũng cần tiêm phòng dại ngay lập tức vì bệnh dại có tỷ lệ tử vong gần như 100% nếu đã khởi phát triệu chứng.
- Tiêm huyết thanh kháng dại: Đối với các vết cắn sâu, nhiều vết hoặc vị trí gần hệ thần kinh trung ương (đầu, cổ), cần tiêm huyết thanh kháng dại cùng với vắc-xin.
- Dùng kháng sinh: Bác sĩ sẽ kê đơn kháng sinh như amoxicillin-clavulanate để ngăn ngừa nhiễm khuẩn vết thương. Việc tuân thủ đủ liệu trình thuốc là rất cần thiết để tránh biến chứng nặng.
5. Cách Phòng Ngừa Bị Khỉ Cắn
Phòng ngừa luôn tốt hơn chữa trị, đặc biệt trong môi trường có nguy cơ cao:
- Không tiếp xúc gần: Tránh lại gần khỉ để chụp ảnh, cho ăn hoặc chơi đùa. Khỉ có thể cảm thấy bị đe dọa và phản ứng bằng cách tấn công.
- Giữ khoảng cách an toàn: Đặc biệt tránh tiếp cận khỉ mẹ đang chăm sóc con non, vì chúng có thể trở nên cực kỳ hung dữ để bảo vệ con.
- Không mang theo thức ăn lộ ra ngoài: Khỉ rất nhạy bén với thức ăn và có thể tấn công để cướp lấy đồ ăn từ tay du khách.
- Không nhìn chằm chằm vào khỉ: Ánh mắt trực diện có thể được khỉ coi là hành động thách thức, dễ kích động chúng.
- Làm theo hướng dẫn: Nếu tham gia tham quan tại khu vực có khỉ, hãy tuân thủ chặt chẽ các chỉ dẫn an toàn của hướng dẫn viên hoặc nhân viên bảo vệ.
Kết Luận
Việc bị khỉ cắn không chỉ gây tổn thương bên ngoài mà còn tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm nghiêm trọng cho sức khỏe. Hiểu rõ các bước xử lý sơ cứu, tiêm phòng kịp thời và thực hiện các biện pháp phòng ngừa hợp lý sẽ giúp bạn và gia đình an toàn hơn khi đi du lịch hoặc sinh hoạt ở những khu vực có khỉ. Hãy luôn cảnh giác và hành động đúng cách để bảo vệ chính mình!