Nếu bạn là một người nuôi mèo, chắc hẳn đã từng nghe đến hoặc sử dụng cây cỏ mèo (catnip) để giải trí cho thú cưng của mình. Loài cây này thường khiến mèo trở nên phấn khích, lăn lộn, cọ sát hoặc nhảy nhót không kiểm soát. Nhưng điều gì khiến một loài thực vật lại có thể tác động mạnh đến hành vi của mèo như vậy?
Cỏ mèo có tên khoa học là Nepeta cataria, là một loài thực vật thuộc họ bạc hà. Trong thành phần của catnip có chứa một hợp chất gọi là nepetalactone – đây là yếu tố chính khiến mèo trở nên “say mê”. Phản ứng của mèo khi tiếp xúc với catnip là hoàn toàn tự nhiên và không gây hại nếu sử dụng đúng cách.
Tác Động Của Catnip Đến Mèo
Không phải tất cả mèo đều phản ứng với catnip, nhưng phần lớn mèo trưởng thành sẽ có phản ứng đặc biệt khi ngửi, cắn hoặc chà xát vào loại cây này:
- Kích thích hành vi vui vẻ: Khi tiếp xúc với catnip, nhiều con mèo sẽ lăn lộn, nhảy nhót, rên rỉ hoặc cọ mặt vào nơi có catnip. Đây là phản ứng tự nhiên do nepetalactone kích thích các thụ thể thần kinh.
- Hiệu ứng thư giãn: Một số mèo lại trở nên yên tĩnh, thư giãn và ngồi im khi tiếp xúc với catnip. Điều này phụ thuộc vào cơ địa và tính cách từng cá thể.
- Kích thích chơi đùa: Catnip thường được sử dụng trong đồ chơi mèo để khuyến khích mèo vận động, chơi đùa và giảm căng thẳng.
- Không gây nghiện: Dù catnip gây hiệu ứng tạm thời, nhưng nó không hề gây nghiện hay tổn hại đến não bộ của mèo. Sau khoảng 10–15 phút, hiệu ứng sẽ biến mất và mèo sẽ trở lại trạng thái bình thường.
Lợi Ích Và Cách Sử Dụng Catnip Hợp Lý
Việc sử dụng catnip đúng cách có thể mang lại nhiều lợi ích cho mèo, cả về thể chất lẫn tinh thần. Trước hết, catnip giúp kích thích hoạt động và giảm stress cho mèo, đặc biệt với những chú mèo sống trong nhà, ít được vận động. Việc chơi đùa với đồ chơi có catnip giúp mèo tiêu hao năng lượng dư thừa và tránh buồn chán.
Catnip còn giúp làm dịu tâm trạng mèo trong các tình huống căng thẳng như đi khám bác sĩ thú y, chuyển nhà hoặc gặp gỡ mèo lạ. Bạn có thể xịt catnip dạng lỏng lên đồ vật quen thuộc của mèo để tạo cảm giác an toàn hơn. Ngoài ra, catnip còn giúp huấn luyện mèo một cách gián tiếp – ví dụ như dụ mèo nằm đúng chỗ bằng cách rắc catnip lên nệm.
Tuy nhiên, không nên lạm dụng catnip quá thường xuyên. Để duy trì hiệu quả, chỉ nên cho mèo tiếp xúc 1–2 lần mỗi tuần. Nếu dùng liên tục, mèo có thể mất hứng thú hoặc phản ứng yếu đi. Một số mèo không phản ứng với catnip do yếu tố di truyền, và điều này là hoàn toàn bình thường.
Khi mua catnip, hãy chọn sản phẩm rõ nguồn gốc, không pha lẫn hóa chất. Có thể dùng ở dạng lá khô, tinh dầu hoặc đồ chơi nhồi catnip tùy theo sở thích của mèo. Đảm bảo bảo quản nơi khô ráo để giữ được hương thơm lâu dài.
Catnip là một món quà tự nhiên thú vị cho mèo, giúp chúng thư giãn, vui vẻ và cải thiện chất lượng sống. Tuy không phải mèo nào cũng phản ứng với catnip, nhưng nếu thú cưng của bạn yêu thích, hãy sử dụng hợp lý để mang lại niềm vui an toàn và lành mạnh cho chúng.