Trong âm thực châu Á, cơm là một phần không thể thiếu trong bữa ăn hàng ngày. Tuy nhiên, tuy đều là gạo, nhưng cách nấu và cảm nhận về cơm giữa Việt Nam và Nhật Bản lại rất khác biệt. Khi đặt một bữa cơm Nhật bên cạnh bữa cơm Việt, ta dễ dàng nhận ra sự khác biệt từ hương vị, độ dính cho đến kế cách trình bày.
Sự khác biệt này không chỉ đến từ loại gạo sử dụng, mà còn đến từ phong tục, khẩu vị và triết lý âm thực của mỗi quốc gia. Cùng tìm hiểu xem tại sao một món ăn tưởng như đơn giản lại mang nhiều màu sắc đến vậy.
Những Yếu Tố Cấu Thành Sự Khác Biệt Giữa Cơm Việt Và Cơm Nhật
Gạo là nguyên liệu chính để nấu cơm, nhưng cách lựa chọn và chế biến mỗi loại lại đem lại một trải nghiệm khác nhau. Dưới đây là một số khác biệt chính:
- Loại gạo: Việt Nam thường dùng gạo dài, hạt thon và tính chất rời. Trong khi đó, Nhật Bản dùng gạo hạt tròn, ngắn, có độ dính cao.
- Cách nấu: Cơm Việt nấu để rời, hơi khô, phù hợp ăn cùng nhiều món mặn. Cơm Nhật được nấu dính, dẻ nắn thành viên khi làm sushi hoặc ăn với nước tương.
- Hương vị: Cơm Việt mang hương vị thanh, nhét, không đạm mùi, còn cơm Nhật thường béo, dày và thơm dễ nhận biết.
- Chỉnh thức ăn uống: Người Việt coi cơm là món chính, ăn kèm nhiều món phụ. Trong khi đó, trong bữa cơm Nhật, cơm được xếp đồng đẳng với các món khác về mặt dinh dưỡng và trình bày.
Bối Cảnh Văn Hóa Và Thói Quen Ăn Uống Khác Biệt
Mỗi quốc gia có một nền văn hóa âm thực riêng, và cơm không ngoại lệ. Tại Việt Nam, cơm được xem là nguồn năng lượng chính, ăn cùng nhiều món đậm đà như thịt, cá, rau xào, canh. Bản chất rời của cơm giúc dễ hoà quyện hơn khi ăn kèm nhiều loại món.
Trong khi đó, người Nhật chú trọng tới sự cân bằng và hòa hợp trong bữa ăn. Cơm thường được nấu dính để dễ gḞp với các món nhỏ như sashimi, rong biển, trứng cuộn. Hương vị cơm phải tinh tế, tôn lên vị thanh ngọt của món chính.
Ngoài ra, cách ăn của hai nước cũng ảnh hưởng tới cách chế biến cơm. Người Việt thường xối cơm thẳng từ nồi điện, trong khi người Nhật ngắm gạo, cân đo nước tỉ mỉ và dùng nồi điện riêng cho loại gạo của họ.
Thể hiện triết lý “itadakimasu” (tôi xin nhận bữa ăn) và tinh thần tôn trọng thực phẩm, cách nấu và trình bày cơm được người Nhật xem như một nghệ thuật.
Kết Luận
Dù cùng là món cơm, nhưng cách người Việt và người Nhật chế biến và thưởng thức đã tạo ra hai phong cách âm thực đồng điểm mà khác biệt. Cịnh mỗi hạt cơm được nâu lên không chỉ là kết quả của ngữ lực mà còn là kết tinh của văn hóa, thời gian và tình cảm. Điều đó khiến chúng ta thêm yêu cái đồng giãn vài lạt mà đắm đặc sâu xa: một bữa cơm ngon.