Nước mắm là linh hồn của ẩm thực Việt Nam được sử dụng trong hầu hết các món ăn từ kho xào nêm đến pha nước chấm. Tuy nhiên vì có độ mặn cao nếu không biết cách chế biến nước mắm có thể làm mất cân bằng hương vị của món ăn. Việc điều chỉnh nước mắm sao cho hài hòa thơm ngon mà không quá gắt là điều cần thiết để món ăn trở nên hấp dẫn và dễ ăn hơn. Dưới đây là những cách đơn giản để làm dịu độ mặn của nước mắm trong quá trình nấu nướng và pha chế.
1. Pha loãng với nước hoặc nước lọc đun sôi để nguội
Một trong những cách đơn giản và phổ biến nhất là pha loãng nước mắm với nước. Tỷ lệ pha tùy thuộc vào loại nước mắm bạn sử dụng và khẩu vị cá nhân. Đối với nước chấm có thể pha theo tỷ lệ 1 phần nước mắm 1 phần nước 1 phần đường và 1 phần nước cốt chanh. Khi dùng để nấu ăn có thể pha loãng nước mắm trước khi nêm để dễ kiểm soát độ mặn hơn là cho trực tiếp vào món ăn.
2. Kết hợp với đường và nước cốt chanh hoặc giấm
Để giảm vị mặn và tạo vị hài hòa bạn có thể kết hợp nước mắm với đường và nước cốt chanh hoặc giấm. Đường giúp làm dịu vị mặn trong khi chanh hoặc giấm tạo vị chua cân bằng. Khi pha nước chấm nên nêm từng thành phần từ từ và nếm lại nhiều lần để đạt được vị vừa ý. Sự kết hợp này rất hiệu quả trong các món như nước chấm gỏi bún chả hoặc bánh cuốn.
3. Dùng nước mắm trong giai đoạn cuối cùng của món ăn
Khi nấu các món kho xào hoặc canh nếu cho nước mắm vào quá sớm ở nhiệt độ cao nước mắm sẽ bay hơi nhanh và để lại vị mặn gắt. Vì vậy nên cho nước mắm vào ở bước cuối cùng khi món ăn gần chín để giữ được hương thơm tự nhiên đồng thời hạn chế độ mặn quá mức. Ngoài ra việc chia nhỏ lượng nước mắm và nêm từng chút một cũng giúp kiểm soát tốt hơn vị món ăn.
4. Sử dụng kết hợp với nước dừa hoặc nước hầm xương
Trong các món kho như thịt kho cá kho bạn có thể kết hợp nước mắm với nước dừa hoặc nước hầm xương để làm dịu vị mặn và tạo vị ngọt tự nhiên. Nước dừa giúp món ăn thơm béo dịu nhẹ trong khi nước hầm xương tạo chiều sâu hương vị mà không cần nhiều gia vị bổ sung. Đây là bí quyết thường được các đầu bếp gia đình áp dụng để món ăn đậm đà mà không quá gắt.
5. Chọn loại nước mắm có độ đạm vừa phải
Không phải nước mắm có độ đạm càng cao thì càng tốt cho mọi món ăn. Với những người không quen ăn mặn hoặc dùng nước mắm cho món ăn nhẹ nên chọn loại có độ đạm vừa phải khoảng 25 đến 30 độ để dễ điều chỉnh. Ngoài ra các loại nước mắm đã pha chế sẵn hoặc nước mắm nhạt cũng là lựa chọn phù hợp cho người ăn nhạt hoặc trẻ nhỏ.
Kết luận
Biết cách xử lý và pha chế nước mắm hợp lý sẽ giúp bạn tận dụng được hương vị đặc trưng của loại gia vị truyền thống này mà không làm món ăn quá mặn hay khó ăn. Bằng cách kết hợp với nước đường chanh và gia vị khác bạn có thể dễ dàng tạo nên những món ăn hài hòa đậm đà và hấp dẫn. Sự tinh tế trong việc sử dụng nước mắm chính là chìa khóa thành công của nhiều món ăn Việt Nam.