Trong đời sống hằng ngày, cảm lạnh và dị ứng là hai tình trạng phổ biến dễ gặp, đặc biệt vào thời điểm giao mùa hoặc khi môi trường thay đổi đột ngột. Điều đáng nói là cả hai đều có những triệu chứng tương tự nhau như hắt hơi, nghẹt mũi và sổ mũi, khiến nhiều người nhầm lẫn và dẫn đến việc điều trị không đúng cách.
Việc nhận diện chính xác nguyên nhân gây bệnh là điều rất quan trọng vì cảm lạnh và dị ứng có cơ chế khác nhau và đòi hỏi hướng xử lý khác biệt. Nếu không xác định đúng, bạn có thể dùng sai thuốc và khiến triệu chứng kéo dài hoặc nặng hơn.
1. Nguyên Nhân Gây Bệnh
Cảm lạnh thông thường là do virus gây ra, chủ yếu là rhinovirus. Bệnh lây qua tiếp xúc trực tiếp, ho, hắt hơi hoặc chạm vào bề mặt nhiễm khuẩn. Trong khi đó, dị ứng là phản ứng quá mức của hệ miễn dịch với các tác nhân vô hại như phấn hoa, lông thú, bụi nhà, nấm mốc hay thức ăn.
2. Thời Điểm Và Điều Kiện Xuất Hiện
Cảm lạnh thường xuất hiện khi thời tiết lạnh, nhất là vào mùa thu và mùa đông. Ngược lại, dị ứng có thể xảy ra quanh năm, nhưng phổ biến hơn vào những thời điểm có nhiều tác nhân gây dị ứng trong không khí như mùa xuân hoặc khi môi trường ô nhiễm.
3. Triệu Chứng Phân Biệt
Cảm lạnh thường bắt đầu bằng cảm giác mệt mỏi, đau họng nhẹ, sau đó là hắt hơi, nghẹt mũi, sổ mũi với dịch màu vàng hoặc xanh. Người bệnh có thể bị sốt nhẹ, đau đầu, đau nhức cơ thể và ho, đặc biệt là ho vào ban đêm.
Trong khi đó, dị ứng biểu hiện bằng hắt hơi liên tục, chảy nước mũi trong, ngứa mũi, ngứa mắt, mắt đỏ và chảy nước mắt. Dị ứng thường không gây sốt hoặc đau nhức toàn thân, và có xu hướng kéo dài khi người bệnh tiếp xúc với dị nguyên mà không biết.
4. Thời Gian Kéo Dài
Một đợt cảm lạnh thông thường kéo dài từ 5 đến 10 ngày và thường tự khỏi nếu nghỉ ngơi đầy đủ và uống nhiều nước. Trong khi đó, dị ứng có thể kéo dài nhiều tuần, thậm chí liên tục nếu không loại bỏ được nguyên nhân gây dị ứng như bụi, phấn hoa hoặc lông vật nuôi.
5. Hướng Điều Trị
Cảm lạnh không cần dùng kháng sinh mà chỉ cần điều trị triệu chứng bằng thuốc hạ sốt, giảm đau, siro ho và nghỉ ngơi hợp lý. Trong khi đó, dị ứng cần được điều trị bằng thuốc kháng histamin, thuốc xịt mũi hoặc nhỏ mắt để giảm phản ứng viêm. Quan trọng hơn, người bị dị ứng nên tránh tiếp xúc với các yếu tố gây dị ứng càng nhiều càng tốt.
6. Có Lây Không?
Cảm lạnh là bệnh có khả năng lây lan từ người sang người thông qua tiếp xúc hoặc giọt bắn khi ho, hắt hơi. Ngược lại, dị ứng không có khả năng lây truyền vì là phản ứng riêng biệt của từng cơ địa với dị nguyên.
Kết Luận
Cảm lạnh và dị ứng tuy có những biểu hiện bên ngoài giống nhau nhưng lại có nguyên nhân và cách điều trị rất khác biệt. Nếu bạn bị sổ mũi kéo dài, không sốt nhưng thường xuyên hắt hơi, ngứa mũi và mắt – đó có thể là dấu hiệu của dị ứng chứ không phải cảm lạnh thông thường. Trong trường hợp không chắc chắn, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Điều này sẽ giúp bạn rút ngắn thời gian hồi phục và tránh những sai lầm đáng tiếc trong chăm sóc sức khỏe.