Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng não bộ của con người bắt đầu suy giảm kích thước và chức năng sau tuổi 40. Đây là quá trình lão hóa tự nhiên, đi kèm với việc mất dần tế bào thần kinh, làm giảm trí nhớ, khả năng tập trung và xử lý thông tin. Tuy nhiên, một tin vui đã đến từ giới khoa học: việc học chơi nhạc cụ có thể giúp “cứu vãn” và thậm chí “đảo ngược” sự teo não do tuổi tác.
Sự thật về việc teo não sau tuổi trung niên
Sau tuổi 40, đặc biệt là từ 50 trở đi, não bắt đầu mất dần khối lượng – đặc biệt là ở vùng hippocampus (liên quan đến trí nhớ) và vỏ não trước trán (quyết định, kiểm soát hành vi). Điều này khiến nhiều người cảm thấy hay quên, phản xạ chậm và khó tiếp thu điều mới.
Tuy nhiên, các nhà thần kinh học khẳng định rằng não bộ vẫn có khả năng tạo ra tế bào thần kinh mới thông qua một hiện tượng gọi là “neuroplasticity” (tính dẻo của não) – và đây là chìa khóa để chống lại quá trình lão hóa.
Học nhạc cụ: “Bài tập thể dục” tuyệt vời cho não
Theo một nghiên cứu của Đại học St. Andrews (Anh), những người bắt đầu học chơi nhạc cụ ở độ tuổi trung niên có khả năng ghi nhớ, chú ý và xử lý thông tin tốt hơn so với người cùng tuổi không chơi nhạc.
Khi chơi đàn guitar, piano hay violin, nhiều vùng não cùng hoạt động cùng lúc: vùng vận động (điều khiển tay), vùng nghe, vùng trí nhớ và vùng xử lý cảm xúc. Điều này tương tự như việc cho não tập thể dục toàn diện.
Tác động lâu dài đến sức khỏe não bộ
Những người chơi nhạc cụ thường xuyên trong 6 tháng trở lên được ghi nhận có:
-
Tăng mật độ chất xám ở vùng não trước trán
-
Cải thiện trí nhớ ngắn hạn và dài hạn
-
Giảm nguy cơ sa sút trí tuệ ở tuổi già
Thậm chí, chơi nhạc cụ còn giúp giảm căng thẳng, trầm cảm và cải thiện chất lượng giấc ngủ – các yếu tố quan trọng duy trì sức khỏe tinh thần.
Không bao giờ là quá muộn để bắt đầu
Tin tốt là bạn không cần phải là nghệ sĩ chuyên nghiệp hay bắt đầu từ nhỏ. Nghiên cứu cho thấy ngay cả người mới bắt đầu ở tuổi 50–60 cũng có thể thu được lợi ích rõ rệt sau vài tháng luyện tập.
Hãy bắt đầu với những nhạc cụ đơn giản như:
-
Ukulele hoặc guitar (dễ học, phổ biến)
-
Piano điện (dễ tiếp cận, có nhiều ứng dụng hỗ trợ)
-
Sáo hoặc harmonica (gọn nhẹ, dễ thổi)
Kết luận
Sự lão hóa của não là điều không thể tránh khỏi, nhưng bạn hoàn toàn có thể làm chậm và đảo ngược một phần quá trình đó bằng cách học chơi nhạc cụ. Vừa vui, vừa sáng tạo, lại vừa tốt cho trí não – còn chần chừ gì mà không bắt đầu luyện ngón tay và “tập thể dục” cho bộ não của mình ngay hôm nay?