Lụa được biết đến là một trong những loại vải sang trọng và có giá trị cao nhất trên thế giới. Mặc dù công nghệ hiện đại đã mang máy móc vào ngành dệt may, nhưng quy trình sản xuất lụa truyền thống vẫn được duy trì ở một số vùng vì chất lượng và tính nguyên bản mà nó mang lại.
Tất cả bắt đầu từ việc nuôi tằm, thường là giống Bombyx mori, được cho ăn lá dâu tươi hằng ngày. Quá trình chăm sóc kéo dài khoảng 25–30 ngày cho đến khi tằm sẵn sàng tạo kén.
Khi đủ tuổi, tằm bắt đầu nhả tơ từ tuyến tơ ở miệng để tạo thành kén hoàn chỉnh. Quá trình này diễn ra liên tục trong 2–3 ngày và từ một chiếc kén có thể cho ra sợi tơ dài hàng trăm mét. Những chiếc kén chín được thu hoạch cẩn thận để đảm bảo chất lượng sợi. Bước tiếp theo là luộc kén trong nước nóng để làm mềm sợi và dễ dàng tách tơ. Việc luộc cũng giúp giết tằm bên trong, giữ sợi nguyên vẹn và không bị đứt.
Tơ từ nhiều kén được gom lại và se bằng dụng cụ thủ công, tạo ra tơ thô (raw silk). Để giữ sự nguyên bản, tơ thường được nhuộm bằng màu tự nhiên từ cây cỏ, trái cây hoặc khoáng chất, vừa tạo màu sắc đẹp vừa thân thiện với môi trường.
Sau khi nhuộm, tơ sẵn sàng để dệt thủ công trên khung cửi truyền thống hoặc khung cửi không dùng máy (ATBM). Việc làm một tấm lụa có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần tùy vào độ phức tạp của hoa văn. Công đoạn cuối là hoàn thiện, gồm giặt, phơi và là ủi để làm mượt bề mặt vải. Một số nghệ nhân còn quét thêm lớp hồ tự nhiên để vải bóng hơn và bền hơn.
Dù đòi hỏi sự kiên nhẫn và nhiều thời gian, quy trình sản xuất lụa truyền thống vẫn cho ra những tấm lụa có chất lượng vô song. Độ mịn, ánh bóng tự nhiên và độ bền của lụa khiến nó luôn là “nữ hoàng” của thế giới vải vóc cho đến ngày nay.