Thuốc nhuộm tự nhiên đã được sử dụng hàng thế kỷ để tạo màu cho sợi vải, từ nguồn gốc thực vật đến động vật. Ưu điểm của chúng là màu sắc mang tính độc đáo, thường ấm áp và gần gũi với thiên nhiên hơn so với thuốc nhuộm tổng hợp. Nhiều loại còn mang giá trị lịch sử và văn hóa sâu sắc.
Để tạo màu đỏ, một trong những nguồn nổi tiếng nhất là rệp son Cochineal (Dactylopius coccus), loài côn trùng nhỏ cho ra sắc đỏ tươi đến đỏ đậm. Ngoài ra còn có rệp lac (Kerria lacca) với sắc đỏ tím, rệp kermes (Kermes vermilio) với màu đỏ máu, và rễ nhàu (Morinda citrifolia) cho màu đỏ gạch tự nhiên.
Màu vàng có thể thu được từ nghệ (Curcuma longa) với sắc vàng tươi, vỏ cây vàng nghệ (Cudrania javanensis) cho sắc vàng óng, hoa vạn thọ (Tagetes erecta) với màu vàng nhạt, và lá xoài tạo ra sắc vàng xanh.
Để tạo màu xanh lam, hai nguồn chính là chàm (Indigofera tinctoria) cho màu xanh đậm và cây nhuộm lá (Strobilanthes cusia) cho màu xanh thẫm. Màu xanh lá có thể được tạo từ lá dứa thơm (Pleomele angustifolia) cho màu xanh tươi, hoặc pha trộn giữa nghệ và chàm để tạo ra màu xanh tự nhiên.
Thuốc nhuộm nâu được tìm thấy nhiều trong vỏ cây soga (Peltophorum pterocarpum) cho màu nâu nhạt đến nâu đậm, vỏ cây gỗ mahogany (Swietenia mahagoni) với màu nâu đỏ, và vỏ cây đước cho màu nâu sẫm.
Để tạo màu đen tuyền, có thể dùng vỏ quả jengkol hoặc klitih, hoặc kết hợp tannin từ vỏ cây với sắt để tạo màu đen tự nhiên bền lâu.
Thuốc nhuộm tự nhiên không chỉ thân thiện với môi trường mà còn tạo ra hiệu ứng màu sắc độc đáo trên nhiều loại sợi như cotton, lụa và len, khiến chúng trở thành lựa chọn phổ biến trong sản xuất vải truyền thống và hiện đại theo hướng hữu cơ.